Германий металлургиясы

1 Германий элементін кім және қай жылы ашты?

A) 1790 жылы Д. И. Менделеев Ә) 1886 жылы Винклер Б) 1836 жылы Беккерель В) 1870 жылы Н. Бор

Бұл сұраққа жауап беріңіз.
2 Германий қасиеттері …..................

A) Таза тығыз германий ауада қалыпты температурада тұрақты болып келеді және \( \small 600-700\text{C} \)-та германий диоксидін түзе отырып тез тотығыды. Азотпен әрекеттеспейді, аммиакпен \( \small 700-800 \text{C} \)-да \( \small \text{Ge}_3\text{N}_2 \) германий нитридін түзеді. Қатты германий сутекпен іс жүзінде балқыту температурасына дейін әрекеттеспейді, балқыған германий – сутекті сіңіріп алады. \( \small 1000-1100 \text{C} \) температурада аз ғана мөлшерде германийдің ұшқыш гидридтері (германосутектер) пайда болады. Ә) Таза тығыз германий ауада қалыпты температурада тұрақсыз болып келеді және \( \small 800-900 \text{C} \)-та германий диоксидін түзе отырып тез тотықсызданады. Азотпен әрекеттеседі, аммиакпен \( \small 700-800 \text{C} \)-да \( \small \text{Ge}_3\text{N}_2 \) германий нитридін түзеді. Қатты германий сутекпен іс жүзінде балқыту температурасына дейін әрекеттеспейді, балқыған германий – сутекті сіңіріп алады. \( \small 1000-1100 \text{C} \) температурада аз ғана мөлшерде германийдің ұшқыш гидридтері (германосутектер) пайда болады. Б) Таза тығыз германий ауада қалыпты температурада тұрақты болып келеді және \( \small 600-700 \text{C} \)-та германий диоксидін түзе отырып тез тотығыды. Азотпен әрекеттеспейді, аммиакпен \( \small 700-800 \text{C} \)-да \( \small \text{Ge}_3\text{N}_2 \) германий нитридін түзеді. Қатты германий сутекпен қайнау температурасына дейін әрекеттеспейді, қайнаған германий – сутекті сіңіріп алады. \( \small 1000-1100 \text{C} \) температурада аз ғана мөлшерде германийдің ұшқыш гидридтері (германосутектер) пайда болады. В) Таза тығыз германий ауада қалыпты температурада тұрақты болып келеді және \( \small 800-900 \text{C} \)-та германий диоксидін түзе отырып тез тотығыды. Азотпен әрекеттеспейді, аммиакпен \( \small 700-800 \text{C} \)-да \( \small \text{Ge}_3\text{N}_2 \) германий нитридін түзеді. Қатты германий сутекпен іс жүзінде балқыту температурасына дейін әрекеттеспейді, балқыған германий – сутекті сіңіріп алады. \( \small 1000-1100 \text{C} \) температурада аз ғана мөлшерде германийдің ұшқыш гидридтері (германосутектер) пайда болады.

Бұл сұраққа жауап беріңіз.
3 Германий оксидінің (\( \small \text{GeO}_2 \)) ең танымал физикалық сипаттамалары……

A) Тоқ өткізгіштігі Ә) Жылу өткізгіштгі Б) Қоспада металдардың беріктігін екі есе нығайтады В) Жоғары сыну индексі және төмен оптикалық дисперсиясы

Бұл сұраққа жауап беріңіз.
4 Германий минералдарын көрсет..........

A) Малохит, Браннерит Ә) Аргиродит, рениерит Б) Кварцит, моноцит В) Барлық жауаптар дұрыс

Бұл сұраққа жауап беріңіз.
5 Германий кендерін бірінші реттік өңдеу кезінде күкірт қышқылымен шаймалау қалай жасалынады...........

A) Материалды 100-120 г/л күкірт қышқылымен шаймалау кезінде германий кадмий, мырыш, мышьяк және темірдің бір бөлігімен бірге ерітіндіге өтеді. Сульфат түріндегі қорғасынның негізгі бөлігі де ерітіндіге өтеді. Егер сульфидтері бар материал пайдаланылатын болса, шаймалау алдында тотықтырып күйдіру жүргізіледі. Ә) Материалды 40-55%-дық күкірт қышқылымен шаймалау кезінде германий кадмий, мырыш, мышьяк және темірдің бір бөлігімен бірге ерітіндіге өтеді. Сульфат түріндегі қорғасынның негізгі бөлігі кекте қалады. Б) Материалды 10-15%-дық күкірт қышқылымен шаймалау кезінде германий кадмий, мырыш, мышьяк және темірдің бір бөлігімен бірге тұнбаға түседі. Сульфат түріндегі қорғасынның негізгі бөлігі кекте қалады. Егер сульфидтері бар материал пайдаланылатын болса, шайймалау алдында тотықтырып күйдіру жүргізіледі. В) Материалды 10-15%-дық күкірт қышқылымен шаймалау кезінде германий кадмий, мырыш, мышьяк және темірдің бір бөлігімен бірге ерітіндіге өтеді. Сульфат түріндегі қорғасынның негізгі бөлігі кекте қалады. Егер сульфидтері бар материал пайдаланылатын болса, шайймалау алдында тотықтырып күйдіру жүргізіледі.

Бұл сұраққа жауап беріңіз.
6 Магний германатын тұндыру...........

A) Құрамында \( \small 1-2 \, \text{г/л} \) Ge бар ерітіндіден магний оксидін қосып магний германатын (\( \small \text{Mg}_2\text{Ge}_4\text{O}_4 \)) тұндыруға болады. Тұндыру \( \small \text{pH} = 4,9-5,5 \) кезінде жүзеге асырылады. Магний германатымен бірге мыс, мырыш гидроксидтері тұнбаға түседі. Тұнба құрамында \( \small 8-10\% \) Ge болады. Ә) Германий концентрациясы \( \small 0,01-0,02 \, \text{г/л} \) болатын кедей ерітінділерден мышьяктан тазартқаннан кейін магний оксидімен германийді бірге тұндыру арқылы бөлінуі мүмкін. Б) Германийдің қалыпты потенциалы \( \small -0,15 \, \text{В} \). Бұл мырыш шаңын цементтеу арқылы ерітінділерден германийді оқшаулауға мүмкіндік береді. Қосылған мырыш мөлшерін реттей отырып, ерітіндіде магнийді қалдырып, мыс пен мышьякпен бірге германий бөлінеді. Цемент тұнбасын еріту және мырышқа қайта цементтеу арқылы құрамында \( \small 4-7\% \) германий болатын германий концентратын алуға болады. В) Барлық жауаптар дұрыс

Бұл сұраққа жауап беріңіз.
7 Жоғары тазалықтағы германий диоксидін алудың жалпы қабылданған технологиясы қандай сатылардан тұрады............

A) германий концентраттары мен қалдықтарынан техникалық германий тетрахлоридін алу; Ә) германий тетрахлоридін тазарту; Б) тазартылған тетрахлоридтен германий диоксидін алу; В) барлық жауап дұрыс

Бұл сұраққа жауап беріңіз.
8 Германий диоксидінен өнеркәсіптік тәжірибеде германийді алудың ең көп таралған әдісі..........

A) Көміртегімен тотықсыздандыру Ә) Күкірт сутекпен тотықсыздандыру Б) Хром сульфатымен тотықсыздандыру В) Сутегімен тотықсыздандыру

Бұл сұраққа жауап беріңіз.
9 Германийді бағытталған кристалдану арқылы тазарту схемасы кезінде Алынған құймада қоспаның концентрациясы ұзындығы бойынша өзгереді. K<1 бар қоспалар үшін концентрация құйманың ұзындығы бойынша артады, ал К> 1 бар қоспалар үшін құйманың ұзындығы бойынша азаяды. Қоспаның құйма ұзындығы бойынша таралуы шамамен мына теңдеумен сипатталады.......... (мұндағы С0-қоспаның бастапқы концентрациясы; Сх - құйманың басынан х қашықтықтағы қоспаның концентрациясы; L - құйманың жалпы ұзындығы; х - құйманың қатайтылған бөлігінің ұзындығы; К - қоспаның таралу коэффициенті.)

A) \(\small K_x = K_{C_0} \left( 1 - \frac{L}{X} \right)^{k-1}\) Ә) \(\small K_x = K_{C_0} \left( 1 - \frac{X}{L} \right)^{k-1}, \quad K_x = K_{C_0} \left( 1 - \frac{X}{L} \right)^{k-1}\) Б) \(\small C_x = K_{C_0} \left( 1 - \frac{X}{L} \right)^{k-1}\) В) \(\small C_x = X_{C_0} \left( 1 - \frac{X}{L} \right)^{k-1}\)

Бұл сұраққа жауап беріңіз.
10 Германий монокристалдары балқымадан (Чохрал әдісі) және көлденең аймақтық балқыту арқылы алынады. Әдістің мәнісін түсіндір........

A) Чохрал Әдісі. Балқытылған германийде, оның температурасы балқу температурасынан сәл жоғары, кішкене монокристалл германий түріндегі штангаға бекітілген тұқымдық салынады, содан кейін көтеру механизмі арқылы балқымадан белгілі бір жылдамдықпен тартылады. Тұқымдық тартылған кезде германий тұқымдық кристалының бағытымен қатаяды, ол балқыманың бетіне параллель жазықтықтардың бірімен орнатылады. Жергілікті қызып кетудің алдын алу және қоспаларды кристалдану аймағынан шығару үшін тигель мен тартылатын құйма айналады. Ә) Чохрал Әдісі. Балқытылған германийде, оның температурасы балқу температурасынан 250 ℃ жоғары, кішкене поликристалл германий түріндегі штангаға бекітілген тұқымдық салынады, содан кейін көтеру механизмі арқылы балқымадан белгілі бір жылдамдықпен тартылады. Б) Чохрал Әдісі. Балқытылған германийде, оның температурасы балқу температурасынан 250 ℃ төмен, үлкен монокристалл германий түріндегі штангаға бекітілген тұқымдық салынады, содан кейін көтеру механизмі арқылы балқымадан белгілі бір жылдамдықпен тартылады. Тұқымдық тартылған кезде германий тұқымдық кристалының бағытымен қатаяды, ол балқыманың бетіне параллель жазықтықтардың бірімен орнатылады. В) Чохрал Әдісі. Қайнатылған германийде, оның температурасы балқу температурасынан әлдеқайда жоғары, кішкене монокристалл германий түріндегі штангаға бекітілген тұқымдық салынады, содан кейін көтеру механизмі арқылы балқымадан белгілі бір жылдамдықпен тартылады.

Бұл сұраққа жауап беріңіз.